Maksut BALMUK
Yasa teklifi için öncelikle gerçekçiliğine inanılmayan, ölçüm kalemleri dahi bilinmeyen TÜİK enflasyonu beklendi.
TÜİK enflasyonu açıklandı ve memur maaş artışını kapsayacak 6 aylık periyot için %19,77 olarak belirlendi.
Toplu mukavele ile belirlenen artırım oranı (Ocak 2023 %8 verilmişti Temmuz 2023 için %6) da düşünüldüğünde memura yapılacak artırım oranı 17,55 olarak netleşmiş oldu.
Böylece toplu kontratın hiçbir manası kalmadığını not düşmüş olalım.
17,55’lik oran eklendiğinde hala Cumhurbaşkanı Erdoğanı’ın vaat ettiği en düşük memur maaşı 22 bin TL ye ulaşılması için yeni bir formül gerekiyordu.
Yeni formül geçmişte (örneğin Ocak 2023’te) olduğu üzere maaş hesaplama katsayılarını arttırma değil gibisi çok az olan “İLAVE ÖDEME” halinde tasarlandı.
Bunun için en düşük memur maaşı 11 bin 848 TL olduğu varsayıldı. Halbuki ki bu maaşın altında geliri olanlar da vardı sistemde.
Bu sayıya üstte belirttiğimiz enflasyon farkı eklendikten sonra vaat edilen 22 bin TL için maaş katsayısının 15965 ile çarpımından bulunacak ölçü kadar ek ödeme yapılması kararlaştırıldı. Yani küsuratına kadar hesap yapılarak 15965 sayısı tespit edildi.
Böylece her memura 8 bin 77TL ek ödeme yapılacak.
Bu ödeme birinci bakışta kimi kulaklara güzel gelse de işin iç yüzü farklı.
Burada hayat pahalılığı, TÜİK datalarının inandırıcılığı, 22 bin TL vaat edilirken döviz kuru, alım gücü üzere bahislere hiç girmeyeceğim.
Evet memurun cebine 8 bin 77TL ek ödeme girecek.
Peki emekliye?
Evet emekli bu artıştan yaralanmayacak yani emeklilere 8 bin 77TL ek ödeme yapılmayacak. Zira artış ek olarak yapıldı halbuki ki taban aylık ya da aylık katsayı (maaş hesap katsayıları) üzerinden yapılsaydı emeklileri de kapsayacaktı.
Bu durumda emekliler yalnızca enflasyon farkı kadar artırımla karşı karşıya bırakılmaktadırlar.
Böylece memurların emekli olmamasının en değerli sebeplerinden olan emekli olduklarında; çalışırken aldıkları yoksulluk seviyesindeki maaşı dahi emeklikte alamamamaları sorunu daha da büyümüş olacak.
Yani çalışırken alınan maaş ile emekli maaşı ortasındaki fark daha da artacak.
Ki bu sayının en düşük kabul edilen memur maaşının çıkarıldığı 22 bin TL nin tıpkı memur emekli olunca otomatik olarak 8 bin TL’sinin hatta daha fazlasının düşmesi manasına gelir.
Burada akla gelen sorulardan biri de iktidar EYT den emekliliğin önünü kesmek için mi bu türlü bir yola başvurdu?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, HAK-İŞ Konfederasyonu 15. Olağan Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, “En düşük memur maaşını, en düşük kamu personeli maaşından aşağı kalmayacak biçimde düzenleyeceğiz. Kamu çalışanlarında olduğu üzere, en düşük maaşı tekrar 15 bin liraya çıkartarak, üzerine de enflasyon ve refah hissesi olarak benzeri bir artış yapacağız. Böylelikle en düşük memur maaşı da 22 bin lirayı bulacak. Memur maaşlarındaki bu artışlar, otomatik olarak emekliliklerine de yansıyacak” demişti.
Açıklama cumhurbaşkanlığı sitesinde hala duruyor.
Dün TBMM ye sunulan teklifte emeklilerden hiç kelam edilmediği üzere unsur münasebetlerinde de yer almıyor.
“EĞER BİZ GÖREMİYORSAK BİR YETKİLİ ÇIKIP KAMUOYUNA BİLGİ VERSİN”
Bu durum memurun emekli olmasında daha büyük mani oluşturacağı üzere emeklilerin de sefalete mahkumiyeti manasındadır.
8 bin TL ek ödeme ile ilgili son bir tespit yapacak olursak;
Maaş artırımları her artırımdan 1 Temmuz prestiji ile geçerlidir. Bu nedenle memur 15 Temmuz’da maaş alırken ilaveten 14 günlük de artırım farkı alır. 8 bin TL uygulaması için yürürlük tarihi olarak 15 Temmuz belirlenmiştir. Böylelikle 8 bin TL nin 14 günlük(1-15 Temmuz) farkı ödenmeyektir. Memurların 15 Temmuz’da yaklaşık 4 ilavebin TL kaybı kelam konusu olacaktır.
Görev TBMM’de.
TBMM’de bu kanun teklifi görüşülürken değişiklik yapılmalı aksi halde meclise ve üyelerine olan inancın zedelenmesine yol açacaktır.