Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, M çiçeği virüsüne ait, “Bilim insanlarıyla oturup konuştuğumuzda Türkiye’de 2024’te bu görülmedi. Şu ana kadar ülkemizde bu son maymun çiçeği hastalığıyla ilgili bir teşhis konulmadı. Yani bizde şu ana kadar yok, inşallah da olmasın.” dedi.
Habertürk TV’de gündeme ait soruları yanıtlayan Memişoğlu, maymun çiçeği salgınının 20 yıldır Kongo’da olduğunu, yeni bir hastalık olmadığını söyledi.
Dünya Sağlık Örgütünün Temmuz 2022’de bugünkü üzere acil durum ilanı yaptığını kaydeden Memişoğlu, Mayıs 2023’e kadar bu ilanın devam ettiğini, o vakit da Avrupa ve Türkiye’de birkaç hadise görüldüğünü anımsattı.
Memişoğlu, “Şu an bizde yok. Artık farklı bir versiyonla 2024’te yine birebir bölgede görülüyor. Bu hastalık olağanda o bölgede esasen görülen bir tıp. Bu, daha çabuk bulaştığı, temas yoluyla bulaştığı söylenen bir çeşidi. Bilim insanlarıyla oturup konuştuğumuzda Türkiye’de 2024’te bu görülmedi. Şu ana kadar ülkemizde bu son maymun çiçeği hastalığıyla ilgili bir teşhis konulmadı. Yani bizde şu ana kadar yok, inşallah da olmasın.” tabirlerini kullandı.
“Alarmdayız”
Memişoğlu, gerekli hazırlıkların yapıldığını belirterek, “Bu acil durumdan sonra bilim şuramızı oluşturduk ve bu hastalıkla ilgili şayet ülkemize gelirse nasıl bir tedbir alınması gerekir, gelmeden nasıl bir tedbir alacağız, gelirse ne yapacağız, bunlarla ilgili bütün planlamalarımızı ve hazırlığımızı yaptık. Bu bilim kurulu hastalıkla gayretin rehberi aslında. Dünya Sağlık Örgütü ilanında bunu söylüyor. Hazırlıklı olun lakin yayılıp yayılmayacağı konusunda bir netlik yok zira lokalize kalıyor genelde Afrika’da bu hastalık. Alışılmış ki öteki yerlerde tek tük olacaktır lakin salgın biçiminde olma ihtimali, bilim insanlarının söylediği kadarıyla Kovid üzere olmayacağını herkes tabir ediyor. Kovid temasla değil büsbütün teneffüs yoluyla bulaştığı için yaygın bir hastalık oldu.” diye konuştu.
Virüsün yapısının değişebileceğini yahut öbür bir virüsün de salgın yapabileceğini kaydeden Memişoğlu, “Biz sağlık sistemi olarak buna hazırlıklıyız. Tüm tedbirlerimizi almaya başladık. Nasıl Kovid’te başarılı olduysak, sağlık sistemimizle, insan gücümüzle buna da hazırlıklıyız. Testinden aşısına kadar her türlü tedbiri alıyoruz.” dedi.
Memişoğlu, bilim insanlarının, çiçek aşısı olanların bu hastalıktan yüzde 85 korunduğu tarafında açıklamaları olduğunu hatırlatarak, “1980’e kadar ülkemizde aslında çiçek aşısı olmayan çabucak hemen yok. Tekrar de her türlü tedbiri alıyoruz. Hastalık nedir, nasıl dolaşıyor, nasıl davranacağız, bunların hepsini bilim konseyimizin rehberinde yayınladık. Bu rehbere web sayfamızından ulaşılabilir.” sözlerini kullandı.
Memişoğlu, “Şu an için alarm durumu yok. Milletimiz rahat etsin. Biz alarmdayız, toplumun alarmda olmasını gerektirecek bir konu yok. Son varyantın öldürme oranının biraz daha yüksek olduğunu gösteriyorlar. Lakin alışılmış ki 15 bin vatandaş etkilenmiş Kongo’da. İşte 517, Dünya Sağlık Örgütünün söylemesine nazaran meyyit var. Lakin genelde öteki hastalıkları olan düşkün insanlarda vefat oranının yüksek olduğunu söz ediyorlar. O nedenle de takip ediliyor.” dedi.
Hastalığın aşısı olduğunun söylendiğini kaydeden Memişoğlu, lakin son versiyonla ilgili net bir bilginin şu anda kimsede olmadığını tabir etti.
Memişoğlu, hastalıkların sığınmacılar geldikten sonra çıktığına dair tartışmalar yaşandığının hatırlatılması üzerine, bu türlü bir durumun olmadığını söyledi.
“9 aşıyı kendimiz üretmeye başlayacağız”
Aşılar konusunda toplumun bilinçlenmesi gerektiğine dikkati çeken Memişoğlu, “Aşılarımızı kendimiz üreteceğiz. 9 aşıyı kendimiz üretmeye başlayacağız. O vakitler tahminen dışarıdan temini daha kolay gözüktü lakin artık bu aşıları tekrar yapacağız. İnsan gücü, insan kalitesi çok düzgün Türkiye’nin. Altyapımızı da hazırlıyoruz. İnşallah bu aşıların hepsini kendimiz üretir hale geleceğiz.” dedi.
Hekim açığı olduğundan kelam eden Memişoğlu, doktorlarla gurur duyduğunu belirterek, “Çok özveriyle çalışıyorlar. Olağan ki istisnalar vardır fakat sahiden inanılmaz bir sağlık hizmeti sunuyoruz. Dünya sağlıkla ilgili sahiden bizi örnek alıyor.” diye konuştu.
“Hekimleri toplum olarak üzdük”
Memişoğlu, MHRS’ye işaret ederek, bunun bir hastanenin çalışma takvimi üzere düşünülmesi gerektiğini söyledi.
Randevularla ilgili Memişoğlu, “Bu hususta kimi dertlerimiz olduğunu biliyorum. Hasta bir daha randevuya gidemiyor, tıpkı hekimi bulamıyor. Bazen tıpkı tabibi bulamayabilirsiniz, o doktor ayrılmış olabilir ama en azından o branşla ilgili bir tertibi yine yapacağız. Bunu aile doktorunun organize etmesini de sağlayacağız. Aile doktoruyla hastaneler ve eğitim araştırma dediğimiz üçüncü basamaklar birbiriyle haberli çalışacak. Şu anda entegre değiller. Bunu 6 ay içinde yapacağız. Aile doktoru gerektiği vakit, gerekli hasta için randevu alabilir hale gelecek.” dedi.
Memişoğlu, doktorların Türkiye’den gittiğine yönelik soruya karşılık da “Biz maalesef tabipleri son vakitlerde biraz darılttık, küstürdük, toplum olarak söylüyorum. Doktorları toplum olarak üzdük.” diye konuştu.
“Birkaç tane hariç şu anda ilaç problemimiz yok”
“İlaç derdimiz var mı?” sorusu yöneltilen Memişoğlu, “Hayır. Birtakım ilaçlarla ilgili meşakkatler periyot devir oluyor ancak şöyle bir şey var. Biz bir ilacın ismiyle reçete yazdığımız için o ilaç aranıyor. Bazen o ilaç olmuyor lakin muadili var, birebir etken unsurlu. Onu tercih etmiyor vatandaş. O vakit o ilaç yok diye algı oluşabiliyor. Birkaç tane hariç şu anda ilaç sorunumuz yok.” dedi.
“SMA hastaları için ilaçların SGK kapsamına alınması üzere bir durum var mı?” sorusuna Memişoğlu, bununla ilgili bir çalışma yaptırdığını belirterek, şöyle devam etti:
“Maalesef bu çocuklar mağdur ve muhtaçlar, aileleri de o denli ve devlet bu SMA hastalarının birçoklarına ilacını sağlıyor. Ancak bu mağduriyetten istifade eden bir kısım insanımız da oluştu maalesef. Bir bilim konseyimiz var, buna karar veriyor; ilaç yarayacak mı yaramayacak mı? Şu çalışmanın talimatını verdim; SMA hastalarında ilaçlar çocuklara ne kadar yarar etti, ne kadarının hayatını kurtardı, ne kadarını düzeltti? Bunları ilan edeceğiz. SMA hastaları bizim için devletimizin ilaçlarını ödediği hasta cinsidir. Buna ama bilim kurulu, hekimlerimiz karar verir. Maalesef bu mevzuda biraz kampanyalarla vesairelerle ipin ucu kaçmış üzere görünüyor. Bununla ilgili düzenleme yapacağız.”
İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyelerinin 30 yaş altı bayanlar için fiyatsız HPV aşısı uygulaması yaptığının hatırlatılması üzerine Memişoğlu, HPV aşısının üretimiyle ilgili bir çalışmaları olduğunu kaydederek, “Üretimine başlayacağız çok yakında ve yapacağız. (30 yaş altı kadınlara) Onu öneriyoruz lakin neden kullanılması gerektiğini, neden gereksinim duyulduğunu düzgün açıklamamız lazım.” dedi.
Endonezya’nın Bali Adası’nda geçirdiği trafik kazasında yaralanan Tuğcan Işık’ın Türkiye’ye getirilmesinde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun devreye girdiği savının sorulması üzerine Memişoğlu, hastanın Sağlık Bakanlığınca Türkiye’ye getirildiğini anımsatarak, şunları kaydetti:
“Sağlıkta gereğini yaparız. Farklı bir şey istediler. Herkesin istediğini yapacak durumda değiliz. Gereği neyse onu yapıyoruz. Bu arkadaşımız trafik kazası geçirmiş. Kaburgada birkaç kırığı var. Olağan uçakla gelebilecek bir konumda. Oradaki büyükelçimiz ve hastaneyle şahsen görüştükten sonra birkaç gün içinde olağan uçakla gelebileceğini söz ettiler. Biz de bunun üzerine onu planladık. THY’ye, büyükelçimize teşekkür ediyorum. Aldık, İstanbul Havalimanı’na getirdik. (İmamoğlu) Onun girip girmediğini bilmiyorum. Biletini vermiş, ona ben karışmıyorum. Bir hastanın özel uçakla mı helikopterle mi yoksa olağan uçakla mı gelip gelmeyeceğine hastanın kliniğine, hekimine ve gereğine nazaran hareket ederiz. Uçakla gelmesi gerekiyorsa, Türk vatandaşıysa Fizan’da olsa uçağı gönderir aldırtırım. Bu kadar güçlü bir devletim. Lakin gerek yoksa o uçağın gidişinin maliyetini 85 milyon ödüyor.”
Hastanın Başakşehir Çam ve Sakura Kent Hastanesi’nde olduğunu anımsatan Memişoğlu, “Dün de onu ziyaret ettim, reklamını yapmadan. Bir istekleri var mı diye sordum. Bugün yarın taburcu edilecek. İzmir’e yeniden biz nakledeceğiz.” dedi.
“Kuduz aşıları sayısal manada çok fazla kullanılıyor”
Kuduz olay sayısı ve başıboş köpek meselesine ait soruya karşılık Memişoğlu, kendi konutunda de köpek beslediğini, çipi olan köpeğin her şeyini takip ettiğini söyledi.
Memişoğlu, “Aşıların vurulma oranına baktığımızda, kuduz aşısının bilhassa son 3-4 yıldır inanılmaz oranda kullanıldığını gördük. Kuduz aşıları sayısal manada çok fazla kullanılıyor. Sahipsiz köpeklerin dişlemesi, ısırması, kedilerin vesaire. Onun için bir tedbir alınması gerekiyor, devlet de gereğini yapmış üzere gözüküyor.” diye konuştu.
Soru üzerine, sağlıkta şiddetin yatay seyrettiğini kaydeden Memişoğlu, düzgünlük yaparken şiddet görmeyi çözemediğini, sağlık çalışanlarına sahip çıkılması gerektiğini vurguladı. (AA)